علوم پایه پزشکی از دیدگاه کارورزان: بررسی آگاهی و نگرش نسبت به دروس و سؤالات آزمون جامع علوم پایه در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

مقدمه: دوره پزشکی عمومی در دانشگاههای ایران بصورت سنتی چهار مرحله ای (علوم پایه، فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی) به اجرا درمی آید. عدم تناسب بین مفاهیم تدریس شده در دوره علوم پایه با نیازهای حرفه ای و آموزشی در دوره کارورزی و پس از فراغت از تحصیل و همچنین افت یادداری آموخته ها از مشکلات این روند است. این مطالعه به بررسی این دو مورد می پردازد. روشها: برای گردآوری داده های مربوط به آگاهی فعلی کارورزان، از آزمون چندگزینه ای حضوری استفاده شد. نمرات آزمون جامع علوم پایه همین افراد به عنوان آگاهی قبلی درنظر گرفته شد. نگرش افراد نسبت به کاربرد بالینی هر سؤال و دروس مختلف علوم پایه با پرسشهایی همراه مقیاس لیکرت 5 نقطه ای ارزیابی گردید. یافته ها: هفتاد درصد از کارورزان، میزان دقت خود در پاسخ دهی به آزمون را زیاد و بالاتر از متوسط ارزیابی کردند. پس از تصحیح پاسخنامه ها، مشخص شد که میانگین نمرات اخذ شده در آزمون اخیر نسبت به آزمون جامع علوم پایه همین افراد 25 درصد افت داشته است. میانگین کلی نمره نگرش نسبت به کاربرد بالینی موارد مورد پرسش 56/0 ± 07/3 بدست آمد. میزان آگاهی با متغیرهای جمعیت شناختی (demographic) مورد بررسی در افراد ارتباط نداشت، امّا با نمره آزمون جامع علوم پایه خود فرد و معدل وی ارتباط معنی داری را نشان داد. نوع نگرش دانشجو نسبت به مفاهیم مورد پرسش با میزان آگاهی او مرتبط نبود. بیشترین میزان پاسخ دهی مربوط به دروس بهداشت، بافت شناسی و آسیب شناسی بوده است. کاربردی ترین سؤالات آزمون علوم پایه به نظر شرکت کنندگان، مربوط به دروس تغذیه و بهداشت و در درجه بعد، فیزیولوژی، آسیب شناسی، باکتری شناسی انگل و قارچ شناسی و زبان انگلیسی بوده است در حالی که بالاترین نمره نگرش کلی نسبت به کاربرد دروس به بهداشت، تغذیه و فیزیولوژی اختصاص یافته است. بحث: افت میزان دانسته ها پس از طی زمان عادی است ولی مقدار آن (25 درصد) بررسی بیشتری را طلب می کند. به علاوه، عدم هماهنگی بین نگرش کلی به برخی دروس (فیزیک پزشکی و ژنتیک) و کاربرد موارد پرسش شده از محتوا و میزان آگاهی از درس، لزوم دقت بیشتر در طراحی آموزشی دروس و طراحی آزمونها بر مبنای نیازهای حرفه ای را نمایان می سازد.